Het grootste infrastructurele project van de Europese
Unie, de TAP en TANAP gaspijpleidingen rechtstreeks vanuit Azerbeidzjan naar
West-Europa, is onder constructie.Het repressieve regime in Azerbeidzjan onder president Ilham Aliyev zit mede hierdoor sterker in het
zadel dan ooit. Het grote geld blijft binnenstromen. In het piepkleine
Albanese dorpje Seman, 150 km ten zuiden van Tirana, aan de Adriatische
kust gaat de pijpleiding de zee in naar West Europa. Levert dit
mega-project het kleine dorpje nog iets op? Samen met de jonge
fotograaf Tobias Asser en zijn camera uit vervlogen tijden reis ik af naar
Seman.
Dit verhaal is onderdeel van Oil & Paradise van
Ad Nuis.
In samenwerking met de VPRO & Slices is Albanian
Dreams gemaakt in Slices.
Bij de watertoren linksaf had mijn tolk Gerti Sollaku (18) geschreven op Messenger.
Het dorp is lastig te vinden. Er is niet één verkeersbord waar het op staat. Ik had Gerti
op een eerdere reis ontmoet in Bar Germania aan de kust vlakbij Seman. Hij woont in het dorp, zit er op school en spreekt uitstekend Engels. De tijd heeft er stil gestaan,
de wegen zijn slecht, overal op straat loslopende kippen, paarden, koeien en schapen.
In de berm smeulende vuurtjes. Het dorp bestaat uit één hoofdstraat en twee zijstraten. Er is een gemeentehuisje genaamd De Commune, een kerk, een school vernoemd naar Anton Profka, een gesneuvelde partizaan in WO II en bar Leo, de ontmoetingsplek van het dorp.
Voor bar Leo zitten oude mannen, scheefgezakt, op plastic stoeltjes.
Kleine jongens spelen een spelletje schaak. Af en toe wordt er iets gemurmeld. In de naaldbomen tsjilpen de mussen onophoudelijk. Heel af en toe klinkt er een duif tussendoor Roekoekoe, Roekoekoe
De afgelopen jaren heeft TAP verschillende voorlichtingsavonden georganiseerd in De Commune. Ze hebben uitgelegd wat er gaat gebeuren en dat het allemaal heel belangrijk is. Het is goed voor het dorp, zegt TAP, het levert werkgelegenheid op en de infrastructuur wordt verbeterd. De grond van een aantal boeren is aangekocht. Begin 2017 is begonnen met de daadwerkelijke aanleg. Sindsdien zijn de toch al slechte wegen rondom het dorp zwaar beschadigd door de vrachtwagens van TAP. De mensen klagen erover bij de lokale politiek, maar die is veel te zwak om weerstand te bieden tegen TAP en de regering in Tirana, die op haar beurt weer onder druk staat van Brussel en de Europese Unie. Die gaspijpleiding moet er komen. In het dorp zelf is tot nu toe weinig terecht gekomen van de beloftes van TAP. De school heeft een likje verf gekregen en naast de kerk is een plantsoentje opgehoogd met een vrachtwagen zand. De laatste weken is er onrust ontstaan, buiten het dorp wordt een groot pompstation gebouwd, het gerucht gaat dat er gassen worden verbrand die schadelijk zijn voor het milieu, en de gewassen en het grondwater vervuilen. “This is Albania, you never know” zegt de Andi, broer van Gerti, die landbouwkunde studeert in Tirana.
De volgende ochtend vroeg is het rumoerig in bar Leo. Een groepje mannen heeft al bijna een fles raki op. Ik krijg ook een glas, het is een soort tractorbrandstof. Aan de bar zit landarbeider Loni (58) hij is al stomdronken. Een paar jaar geleden heeft zijn vrouw hem verlaten, sindsdien drinkt hij nog veel meer. Afgelopen zomer had hij meer dan een liter “tractorbrandstof” op, in een vlaag van verstandsverbijstering heeft hij toen zijn 50 schapen neergemaaid met een AK-47 machinegeweer. De politie heeft hem met veel moeite gearresteerd en zijn geweer in beslag genomen. Ze hebben hem een emmer water in zijn gezicht gegooid en thuis op bed gelegd. Loni heeft geen idee wat er met zijn schapen is gebeurd.
Net buiten Seman staat een groot hek. Er wordt gebouwd aan het pompstation dat het gas vanuit Azerbeidzjan onder druk naar de andere kant van de Adriatische Zee naar Italië moet pompen. Als de camera van Tobias staat opgesteld om te fotograferen komt de security naar buiten gestormd. “No Pictures, No Pictures” roept de beveiliger en belt onmiddellijk met zijn mobiele telefoon. Na een half uurtje wachten meld zich iemand aan het hek. Of we binnen op kantoor willen uitleggen wat de bedoeling is. Daar wordt verteld dat we absoluut niet mogen filmen of fotograferen. Alles moet officieel aangevraagd en geregeld worden met het hoofdkantoor in Tirana. Als we wegrijden valt de Go Pro die alles heeft vastgelegd langzaam ondersteboven.
Dit verhaal is onderdeel van Oil & Paradise van Ad Nuis.
In samenwerking met de VPRO & Slices is Albanian Dreams gemaakt in Slices.
Klik op onderstaande link om het volledige verhaal, achtergronden, foto's en video's te bekijken.